San đất, xây dựng dự án không phép
Theo đó năm 2009, Công ty Đại Phát đã tiến hành thu gom đất rừng sản xuất, đất trồng cây hàng năm và đất lúa lên tới hàng chục héc-ta của các hộ dân tại thôn Khơ Đa, xã Tân Mỹ, huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn.
Số đất được thu gom mặc dù chưa được chuyển đổi mục đích sử dụng, có nhiều diện tích đất thậm chí chưa đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và chưa làm thủ tục góp vốn bằng quyền sử dụng đất hoặc cho thuê, tuy nhiên ông Trần Văn Tưởng - Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Công ty Đạt Phát đã tự ý san lấp hơn 157 nghìn mét vuông đất lúa, đất trồng rừng, đất trồng cây hàng năm chuyển sang đất phi nông nghiệp trái phép để làm các dự án xây dựng của Đại Phát.
Cụ thể trong năm 2009, ông Trần Văn Tưởng đã tự ý san lấp 21.726,2 m2 để Công ty Đạt Phát thực hiện xây dựng dự án Nhà máy sản xuất ván MDF bao gồm nhà điều hành cao 5 tầng, nhà làm việc liên ngành và một số công trình phụ trợ.
Điều đáng nói tại thời điểm thi công, các hạng mục xây dựng thuộc dự án Nhà máy sản xuất ván MDF của Công ty Đạt Phát chưa có giấy phép xây dựng và dự án cũng chưa hoàn thiện thủ tục, hồ sơ pháp lý về quyền sử dụng đất. Thời điểm dự án được hoàn thiện còn chưa đầy đủ các thủ tục về đánh giá tác động môi trường theo quy định.
Không những thế, nhà máy sản xuất ván MDF của Đạt Phát còn nằm trong quy hoạch xây dựng khu kinh tế cửa khẩu, đất cây xanh công viên, thể dục thể thao, đất đường giao thông; chưa phù hợp hoàn toàn với mục đích thực hiện dự án Nhà máy sản xuất ván MDF của Công ty Đạt Phát.
Đến năm 2012, trên diện tích đất 135.720 m2 đất tại thôn Khơ Đa đã san lấp trái phép trước đó, Đại Phát còn xây dựng các công trình như: Bến xe hàng hóa xuất nhập khẩu, Kho ngoại quan, Khu chế biến gia công hàng hóa xuất nhập khẩu Đạt Phát.
Năm 2016, tại dự án Bến xe hàng hóa xuất nhập khẩu Đạt Phát, mặc dù đến nay dự án vẫn chưa được phê duyệt chủ trương đầu tư, chưa hoàn thiện hồ sơ pháp lý theo quy định, chưa có giấy phép xây dựng nhưng Công ty Đạt Phát đã cho xây dựng hoàn thiện và đưa vào sử dụng. Qua thực tế ghi nhận, các hạng mục nhà bốc xếp hàng hóa có mái che, khu chế biến gia công hàng hóa xuất nhập khẩu, nhà, kho hàng tổng hợp, nhà điều hành, nhà thường trực và nhiều hạng mục phụ trợ khác nhau... tại đây đã hoàn thiện.
Đối với dự án mở rộng Kho ngoại quan đa năng Đạt Phát, từ năm 2015, Công ty này đã thực hiện đầu tư xây dựng các hạng mục công trình phục vụ cho hoạt động giám sát hải quan. Sau khi được Tổng cục Hải quan quyết định thành lập Kho ngoại quan, Cục Hải quan Lạng Sơn đồng ý cho di chuyển và mở rộng, Công ty Đạt Phát tiếp tục đầu tư xây dựng hoàn thiện các hạng mục còn lại, hoàn thành dự án Kho ngoại quan vào năm 2017 trong khi chưa hoàn thiện thủ tục về đầu tư, xây dựng, đất đai, môi trường…
Đến ngày 23/10/2017, Công ty Đạt Phát đã có tờ trình số 011/TT-DA về việc đề nghị thực hiện dự án đầu tư mở rộng Kho ngoại quan đa năng. Sở KHĐT Lạng Sơn đã tổ chức thẩm định và báo cáo UBND tỉnh Lạng Sơn, nhưng đến nay chưa được phê duyệt chủ trương đầu tư.
Hiện nay trên dự án đầu tư mở rộng Kho ngoại quan đa năng, Đạt Phát đã cho xây dựng và hoàn thiện Kho đa năng gồm kho cấp đông, kho hàng nước, kho hàng khô, Văn phòng điều hành, giám sát, nhà thường trực, sân có mái che và hàng loạt công trình phụ trợ.
Đáng chú ý các dự án: Bến xe hàng hóa xuất nhập khẩu, Kho ngoại quan, Khu chế biến gia công hàng hóa xuất nhập khẩu Đạt Phát thuộc đối tượng phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, tuy nhiên tới nay Công ty Đạt Phát vẫn chưa thực hiện thủ tục về môi trường theo quy định.
Dự án Bến xe hàng hóa xuất nhập khẩu, kho ngoại quan “không phép” của Công ty Đạt Phát tại thôn Khơ Đa, xã Tân Mỹ, huyện Văn Lãng
Chục năm sau chính quyền mới xử lý
Đã 12 năm kể từ khi Đạt Phát chuyển đổi trái phép hàng trăm nghìn m2 đất lúa, đất trồng rừng, đất trồng cây hàng năm sang đất phi nông nghiệp, để thực hiện các dự án đầu tư xây dựng thì tới ngày 6/5/2021, ông Hồ Tiến Thiệu - Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn mới bắt đầu chủ trì cuộc họp để xem xét về những vấn đề liên quan đến các dự án của Công ty Đạt Phát.
Kết quả kiểm tra cho thấy dự án đã có những vi phạm pháp luật trong các lĩnh vực: đầu tư, xây dựng, đất đai và môi trường mặc dù các nội dung vi phạm đã từ lâu, kéo dài trong nhiều năm tuy nhiên các công trình xây dựng nay đã cơ bản hoàn thành, giá trị lớn nên khó giải quyết, khắc phục triệt để. Bên cạnh đó là việc chuyển nhượng đất đai giữa chủ dự án và các hộ dân còn thiếu chặt chẽ dẫn đến khó giải quyết các vướng mắc phát sinh.
Hiện tại, Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn đã giao UBND huyện Văn Lãng cùng các bên liên quan phối hợp xử lý sự việc nhằm giải quyết dứt điểm các vi phạm của Công ty Đại Phát.
Phóng viên sẽ tiếp tục làm việc với UBND tỉnh Lạng Sơn và UBND huyện Văn Lãng để thông tin thêm về các diễn biến tiếp theo của sự việc.