 |
| Ảnh minh họa (Nguồn: Internet) |
Do đặc thù của loại hình Công ty tài chính tiêu dùng là thủ tục cho vay đơn giản, giải ngân nhanh chóng, điều kiện vay vốn lại dễ hơn như chỉ cần có chứng minh thư, sổ hộ khẩu là có thể được xem xét cho vay. Khách hàng không nhất thiết phải có tài sản thế chấp. Trong khi đó thủ tục vay tiêu dùng qua ngân hàng phức tạp và đòi hỏi nhiều yêu cầu hơn như phải chứng minh được khả năng trả nợ, các khoản vay lớn phải có tài sản thế chấp. Đó là lí do Công ty tài chính tiêu dùng tiếp cận được đa số khách hàng khi có nhu cầu vay vốn nhanh hơn so với ngân hàng.
Đi cùng với việc cho vay đơn giản, không tài sản bảo đảm và đối tượng vay tiêu dùng phần lớn là những người đang gặp khó khăn tài chính, có nhu cầu vay nhanh nên rủi ro nợ xấu cũng cao hơn cho vay tiêu dùng ngân hàng. Do đó, để kiểm soát nợ xấu trên thị trường vốn Chính phủ đã siết thủ tục thành lập Công ty tài chính tiêu dùng với nhiều điều kiện khó. Đó là lí do thời gian qua Việt Nam chưa cấp phép thành lập mới công ty tài chính tiêu dùng nào. Do đó, để tham gia thị trường này, nhà đầu tư chỉ còn cách thông qua mua lại các công ty đang hoạt động.
Theo nhận định của các chuyên gia tài chính, làn sóng rút một phần vốn khỏi công ty tài chính tiêu dùng của các ngân hàng mẹ là do thị trường vay tiêu dùng đang ngày càng cạnh tranh khốc liệt vì lợi nhuận đem lại vẫn hấp dẫn nên nhiều nhà đầu tư nước ngoài nhảy vào thị trường này.
Đại dịch COVID-19 tác động khiến thị trường tín dụng tiêu dùng sụt giảm. Chỉ khi nền kinh tế đi lên, thì nhu cầu mua sắm tăng cao, tín dụng tiêu dùng mới tăng và an toàn. Dịch bệnh Covid-19 cũng đã làm cho chất lượng tài sản của các công ty tài chính tiêu dùng bị sụt giảm, kết quả kinh doanh của nhiều công ty giảm mạnh. Báo cáo mới đây của FinGroup cũng cho biết, năm 2020, thị trường tài chính tiêu dùng lần đầu tiên trong một thập kỷ ghi nhận tăng trưởng ở mức một con số.
Bên cạnh đó, Thông tư 18/2019 của Ngân hàng Nhà nước quy định về việc cho vay của các công ty tài chính tiêu dùng có thể khiến lợi nhuận của các công ty này gặp khó khăn. Theo đó, mức trần của các khoản vay bằng tiền mặt bị khống chế. Cụ thể, tỷ lệ cho vay giải ngân trực tiếp bằng tiền mặt tại các công ty tài chính sẽ giảm từ ngày 1/1/2021 đến hết ngày 31/12/2021 là 70%; từ ngày 1/1/2022 đến hết ngày 31/12/2022 là 60%; từ ngày 1/1/2023 đến hết ngày 31/12/2023 là 50%, còn từ 1/1/2024 là 30%. Trong khi đó phần lớn khách hàng đến với công ty tài chính tiêu dùng là có nhu cầu tiền mặt, lượng khách hàng sử dụng dịch vụ tài chính này mua hàng khá thấp. Như ở FE Credit có thời điểm cơ cấu cho vay tiền mặt lên tới 76%, HD SAISON cơ cấu cho vay tiền mặt 33%, MCredit cho vay tiền mặt 70%...
Một nguyên nhân nữa là do các công ty tài chính tiêu dùng hiện nay, đặc biệt là các công ty 100% vốn của các ngân hàng đang gây nhiều tiếng xấu trong dư luận, thậm chí tại diễn đàn Quốc hội nhiều đại biểu đã lên tiếng chỉ trích.
Đó là các hành vi "khủng bố" điện thoại, dùng ảnh cá nhân của khác hàng trả chậm, thậm chí ảnh người thân, hàng xóm của khách hàng, những người không liên quan đến giao dịch vay vốn và đưa lên mạng xã hội để "khủng bố tinh thần"...
Những điều này làm ảnh hưởng không nhỏ đến hình ảnh của ngân hàng mẹ trên thị trường bán lẻ. Do đó, khi có được những đối tác nước ngoài với mô hình hoạt động chuyên nghiệp sẽ chấn chỉnh hoạt động này, đem lại cái nhìn thiện cảm về tín dụng tiêu dùng.
