Đầu bếp nữ từ lâu đã trở thành thiểu số trong các nhà bếp chuyên nghiệp trên thế giới. Ở Trung Quốc, con số này còn hiếm hoi hơn. Bếp truyền thống của các nhà hàng địa phương thường phục vụ các món ăn vùng miền. Đầu bếp thường chia làm hai nhóm chính: chuyên các món chiên xào và làm các loại bánh, dim sum hoặc mì. Đầu bếp thường có thể lực tốt, khi phải liên tục nâng những chiếc chảo nặng 2,2 kg để hất thức ăn, chịu sức nóng từ ngọn lửa...
Bên cạnh đó, trước đây nhiều nhà bếp thường có một đầu bếp chính gọi là sư phụ. Người này sẽ nhận các đệ tử vào học việc, truyền nghề. Rất ít sư phụ mạo hiểm tuyển đệ tử nữ vào môi trường khắc nghiệt này.
Các món ăn Trung Quốc chủ yếu là chiên xào, đòi hỏi đầu bếp nhuần nhuyễn kỹ thuật hất chảo. Ảnh: Kelly B./Flickr
Với những rào cản trên, ít phụ nữ coi ngành công nghiệp do nam giới thống trị này là một con đường sự nghiệp hấp dẫn. "Cho đến khoảng một thập kỷ trước, những người phụ nữ duy nhất tôi gặp trong nhà bếp Trung Quốc là phụ bếp, dọn dẹp hay làm các công việc vặt như chuẩn bị các bước cơ bản, đẩy xe dim sum...", Chun Hung Chan, đầu bếp, giảng viên tại Học viện Ẩm thực Hong Kong, chia sẻ.
Nhưng nữ đầu bếp Archan Chan, người có hơn 14 năm kinh nghiệm, chứng minh quan điểm trên sai. Khi đó, cô là đầu bếp học nghề và trong căn bếp chỉ có hai người phụ nữ. Người còn lại được thuê chỉ chuyên đánh trứng. "Cô ấy đập trứng nhanh đến khó tin. Tôi đoán để sống sót trong căn bếp truyền thống của Trung Quốc, một phụ nữ phải là người giỏi nhất trong lĩnh vực nào đó", Chan nói.
Hiện tại, Archan phụ trách nhà bếp của Ho Lee Fook, một trong những nhà hàng nổi tiếng nhất Hong Kong. "Chúng tôi có tư tưởng cởi mở khi làm bếp. Tất cả những gì mọi người để ý là thức ăn và nấu nướng. Chúng tôi không quan tâm bạn là nam hay nữ. Giới tính không quan trọng", cô nói.
Archan cũng nói: "Đúng là có một rào cản về thể chất với phụ nữ khi làm bếp. Nhưng tôi nghĩ tinh thần mới là thứ cản trở có thêm nhiều phụ nữ đứng bếp".
Dùng một tay cầm con ngỗng nặng ba cân trên lò nướng, tay kia cầm chai dầu 15 lít đổ dầu lên là một thách thức về thể lực không chỉ với phụ nữ. Archan cũng phải làm công việc đó. Vì thấp hơn các đầu bếp nam, cô phải đứng lên một chiếc ghế để đổ dầu lên con ngỗng. "Có những ngày bạn cảm thấy cánh tay mình như rã rời, không thể cử động. Nhưng ngày hôm sau, bạn đã khỏe hơn và có thể cầm một cái chảo nặng hơn".
Số lượng đầu bếp nữ ở Trung Quốc tăng lên trong những năm gần đây. Ngoài Archan Chan, một cái tên khác là Zeng Huai Jun, bếp trưởng điều hành Song, một nhà hàng được trao sao Michelin ở Quảng Châu. Tiếp đến là Li Ai Yin của Family Li Imperial Cuisine ở Bắc Kinh, May Chow của Little Bao và Happy Paradise ở Hong Kong. Cả hai đều là các đầu bếp nổi tiếng trong các nhà hàng hút khách.
Chung Hung Chan cho rằng sự phát triển này là nhờ công chúng, khi các đầu bếp xuất hiện trên truyền hình, nổi tiếng từ đó và môi trường làm việc trong các nhà bếp đã được cải thiện rất nhiều. "Trước những năm 2000, chỉ khoảng 3% sinh viên của tôi là nữ. Con số này tăng lên 18-20% trong gần 10 năm qua", Chung cho hay.
Amy Ho là một trong số các sinh viên nữ của Chung, vừa tốt nghiệp. Cô yêu thích nấu ăn nên đã đăng ký một khóa học hai năm ở Học viện Ẩm thực Trung Quốc. "Tôi từng không nghiêm túc với ngành học và công việc của mình. Sau khi thành đầu bếp, tôi thay đổi rất nhiều. Tôi cởi mở hơn, và luôn nhờ người hướng dẫn chỉ dạy thêm", cô nói.
Tốt nghiệp từ một năm trước, Ho tìm được một công việc toàn thời gian là đầu bếp dim sum tại Great China Club, một nhà hàng Quảng Đông ở Hong Kong. Cô cũng là đầu bếp nữ duy nhất ở đây. Mục tiêu hiện tại của Ho là cải thiện tiếng Anh để có thể dễ dàng giao tiếp với thực khách khắp thế giới khi leo lên những nấc thang trong ngành ẩm thực.
"Phụ nữ thường khó xin việc trong các nhà hàng vì mọi người còn tâm lý e ngại về lòng quyết tâm và sức khỏe của chúng tôi. Khái niệm để phụ nữ đứng bếp vẫn còn khá xa lạ với họ. Nhưng tôi nghĩ nếu được trao cơ hội, chúng tôi sẽ chứng minh mình không kém ai", Amy nói.
